Wstęp
Rozwód to jedno z najbardziej emocjonalnych i trudnych wydarzeń w życiu, które często wiąże się z wieloma wyzwaniami. Decyzja o zakończeniu małżeństwa jest skomplikowana, a zrozumienie przepisów prawnych może być trudne. W niniejszym artykule wyjaśnimy, jakie są przesłanki rozwodu oraz w jakich okolicznościach można uzyskać rozwód zgodnie z polskim prawem.
Przesłanki pozytywne i negatywne rozwodu
Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ustawodawca przewidział jedną przesłankę pozytywną i trzy przesłanki negatywne rozwodu. Aby sąd mógł orzec rozwód, przesłanka pozytywna musi zostać spełniona, a jednocześnie nie mogą zachodzić przesłanki negatywne.
Pozytywna przesłanka rozwodu: Zupełny i trwały rozkład pożycia
Pozytywna przesłanka rozwodu, zgodnie z art. 56 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, to zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego. Rozkład ten musi dotyczyć trzech sfer: gospodarczej, fizycznej i duchowej. Oznacza to, że małżonkowie nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, nie utrzymują relacji intymnych i nie odczuwają wzajemnej miłości oraz przywiązania.
Ważne jest, aby rozkład ten był trwały, co oznacza, że istnieje małe prawdopodobieństwo, że małżonkowie wrócą do wspólnego życia. Sąd bierze pod uwagę czas trwania rozkładu, zwracając uwagę na długość małżeństwa – im dłużej trwało małżeństwo, tym dłuższy powinien być czas rozkładu pożycia, aby można było mówić o jego trwałości.
Negatywne przesłanki rozwodu
Przesłanki negatywne rozwodu to sytuacje, w których sąd nie może orzec rozwodu, nawet jeśli doszło do trwałego rozkładu pożycia. Są one wymienione w trzech kategoriach:
- Dobro wspólnych małoletnich dzieci
Jeśli rozwód miałby negatywnie wpłynąć na wspólne małoletnie dzieci małżonków, sąd nie może orzec rozwodu. Dotyczy to dzieci, które nie ukończyły 18 roku życia, oraz dzieci przysposobionych przez małżonków. Ważne jest, aby rozwód nie narażał dzieci na poważne konsekwencje, takie jak pogorszenie ich kondycji psychicznej czy utrata kontaktu z jednym z rodziców. - Naruszenie zasad współżycia społecznego
Rozwód nie zostanie orzeczony, jeśli byłby sprzeczny z powszechnie akceptowanymi normami etycznymi, moralnymi czy społecznymi. Na przykład, rozwód może być uznany za sprzeczny z tymi zasadami, jeśli jeden z małżonków zostanie pozostawiony bez środków do życia albo w przypadku małżeństwa z osobą ciężko chorą lub opiekującą się niepełnosprawnym dzieckiem. - Żądanie rozwodu przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia
Jeśli rozwodu domaga się małżonek, który jest wyłącznie winny rozkładu pożycia, sąd nie może orzec rozwodu, chyba że drugi małżonek wyrazi na to zgodę lub odmowa udzielenia zgody na rozwód byłaby sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Przykładem takiej sytuacji jest trwanie tzw. „martwego małżeństwa”, gdzie małżonkowie żyją obok siebie bez wzajemnych uczuć i współpracy.
Jakie są konsekwencje niewystąpienia przesłanek rozwodu?
Jeśli w danej sprawie spełniona jest pozytywna przesłanka rozwodu (trwały i zupełny rozkład pożycia), a nie występują przesłanki negatywne, można złożyć pozew o rozwód. W przeciwnym razie sąd oddali pozew i rozwód nie zostanie orzeczony.
Podsumowanie
Wiedza na temat przesłanek rozwodu pozwala lepiej zrozumieć, kiedy sąd może orzec rozwód, a kiedy jest to niemożliwe. Głównym warunkiem uzyskania rozwodu jest zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, który obejmuje sfery gospodarcze, fizyczne i duchowe. Jeśli jednak dobro wspólnych małoletnich dzieci, zasady współżycia społecznego lub sytuacja związana z winą jednego z małżonków zostaną naruszone, sąd może odmówić rozwiązania małżeństwa.
W sytuacjach rozwodowych warto skorzystać z pomocy prawnika, który pomoże w prawidłowym przygotowaniu pozwu i przeprowadzeniu całego procesu.